Jak zbierać i upowszechniać historię regionalną z uwzględnieniem seniorów – pod takim tytułem zrealizowane zostało szkolenie zorganizowane przez Good Books dla Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Iłży, 11 października 2022 r. Prowadząc to szkolenie, odwołałem się do metodyki pozyskiwania relacji historii mówionej. Oczywiście w pierwszej kolejności z zaproszeniem do podejmowanych działań seniorów.
Historia pełna emocji
Na początku uczestnicy poznali definicję historii mówionej oraz wynikające z niej określone założenia metodologiczne i szerokie możliwości poznawcze. Okazało się, że wachlarz możliwych korzyści płynących z zajmowania się historią mówioną, przewyższa spodziewane rezultaty. Wystarczy wyjść poza sztywne poszukiwanie prostych odpowiedzi. I choć one się pojawiają w nagrywanych opowieściach, prócz nich mamy niepowtarzalną szansę by spojrzeć na minione wydarzenia oczami ich rzeczywistych uczestników. A przez to uzyskujemy dane dotyczące ich osobistych przeżyć, zapamiętanych szczegółów czy emocji.
Świadkowie historii
Potencjał historii mówionej ukazałem również w odniesieniu do lokalnego dziedzictwa kulturowego. Wskazałem również, jak ważnym źródłem wiedzy o regionie czy danej miejscowości są nagrane relacje świadków.
W drugiej części szkolenia uczestnicy poznali narzędzia przydatne w pracy oralisty. Wspólnie dokonaliśmy przeglądu potrzebnego sprzętu. Od dyktafonu, kamerę, aparat po drobniejsze „przydasię”. Podpowiedziałem też z jakiego oprogramowania warto korzystać przy obróbce nagranego materiału – zarówno audio jak i video.
Jak nagrywać?
W dalszej kolejności starałem się odpowiedzieć na pytanie „jak nagrywać?”. Podstawą był dla mnie kwestionariusz z pytaniami, sposobami poszukiwania świadków historii, nawiązywania z nimi kontaktu i umawiania się na spotkanie.
Nie zabrakło przy tym praktycznych wskazówek dotyczących przygotowania się do nagrania, potencjalnych trudności i sposobów radzenia sobie z nimi.
Omówiliśmy również możliwości wykorzystania nagranych relacji świadków historii. Od transkrypcji, archiwizacji przez wykorzystanie na wystawach muzealnych aż po publikacje książkowe, podcasty itp.
Dla Bibliotekarzy były to dwa owoce szkolenia , które pokazały jak mamy pracować z seniorami zbierając historie lokalną oraz jak zainteresować młodych i przekonać ,że historia lokalna nie jest wcale nudna.
Dyrektor M-GBP w Iłży Katarzyna Pomorska
Zdjęcia pochodzą z profilu Facebook Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Iłży.
Chcesz przeprowadzić szkolenie „Jak zbierać i upowszechniać historię regionalną z uwzględnieniem seniorów” w swojej instytucji?
