Program Grantowy „Otwarta Kultura” powstał w wyniku połączenia dwóch patriotycznych programów grantowych: „Polska Dziś i Jutro” oraz „Z Kobietami – Patriotkami”, które Fundacja Totalizator Sportowy realizowała w latach 2023 i 2024.
Nowy program stanowi kontynuację dotychczasowych inicjatyw, realizowanych w poprzednich latach, rozwijając ich misję poprzez wprowadzenie innowacyjnych form wspierania kultury, edukacji historycznej oraz kształtowania postaw patriotycznych. Fundacja planuje aktywnie angażować społeczność w działania na rzecz ochrony dziedzictwa narodowego, wspierać wydarzenia kulturalne, kampanie promujące polską kulturę i historię, a także inicjatywy związane z odbudową istotnych zabytków.
Program „Otwarta Kultura” zakłada poszerzenie perspektywy w zakresie ochrony i promocji polskiego dziedzictwa narodowego poprzez integrację różnorodnych inicjatyw kulturalnych. Łączy tradycję historyczną z nowoczesnością, podtrzymuje pamięć o kluczowych wydarzeniach z dziejów Polski, kształtuje postawy szacunku i współodpowiedzialności za narodowe dziedzictwo oraz wzmacnia świadomość jego wartości i znaczenia dla współczesnych pokoleń.
Szczegółowe cele programu “Otwarta Kultura”:
promowanie polskiej kultury i historii – w tym wybranych zagadnień kulturowo-historycznych budujących wiedzę na temat Polski i Polaków;- propagowanie dziedzictwa narodowego z naciskiem na szczególne, przełomowe, historyczne wydarzenia i znaczące postacie, które zostaną przedstawione w atrakcyjnej formie;
- poszerzanie wiedzy i świadomości narodowej oraz obywatelskiej – poprzez realizację zadań zarówno podtrzymujących tradycję narodową, jak i w sposób nieszablonowy, promujący i przedstawiający patriotyzm w ujęciu nowoczesnym i dynamicznym;
- łączenie tradycji kulturowej i historycznej z nowoczesnością, także poszukiwanie możliwości kreacji nowych form wychowania patriotycznego;
- ochrona narodowego dziedzictwa historycznego i kulturowego oraz wykorzystanie jego wartości w rozwoju zarówno lokalnych społeczności, jak i całego społeczeństwa;
- podtrzymywanie pamięci o ważnych wydarzeniach w historii Polski, budowanie szacunku i współodpowiedzialności za polskie dziedzictwo narodowe, wzmacnianie świadomości w zakresie jego wartości, potrzeby pielęgnowania i podjęcia ochrony.
Kto może wnioskować?
- domy kultury, biblioteki,
- inne instytucje kultury,
- stowarzyszenia, fundacje, szkoły, przedszkola, kluby sportowe,
- jednostki samorządu terytorialnego, kościelne osoby prawne, muzea,
- podmioty lecznicze, domy dziecka oraz
- inne organizacje/instytucje.
Ważne terminy:
Czas na złożenie wniosku: do 1 grudnia 2025 roku
Czas trwania projektu: maksymalnie 12 miesięcy
Uwaga! Nabór wniosków o dofinansowanie projektu potrwa do wyczerpania środków finansowych.
Wkład własny w projekcie:
- Wnioski do 20 000 zł – wkład własny nie jest obowiązkowy, ale w ocenie merytorycznej brana będzie pod uwagę zadeklarowana wartość wkładu własnego i montaż finansowy uwzględniający różne źródła finansowania.
- Wnioski powyżej 20 000 zł – wkład własny musi wynosić minimum 25% od wartości całego projektu.
Uwaga! Wkładem własnym, o którym mowa powyżej, mogą być wyłącznie środki pieniężne będące w faktycznym posiadaniu Wnioskodawcy (bez względu na źródło ich pochodzenia) i będące w dyspozycji Wnioskodawcy w dniu złożenia wniosku. W wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość wniesienia wkładu własnego niefinansowego, o czym każdorazowo decyduje Zarząd Fundacji Totalizatora Sportowego.
Ważne dokumenty, linki:
1) pełen Regulamin Programu Otwarta Kultura (do pobrania na stronie Fundacji Totalizatora Sportowego)
2) wniosek składa się bezpośrednio w Generatorze Wniosków Fundacji Totalizatora Sportowego
Kultura, historia, nowoczesność – jak to połączyć?
Nowoczesna edukacja coraz częściej spotyka się z kulturą – i to w najbardziej angażujący sposób, czyli przez grę. W duchu programu „Otwarta Kultura”, który wspiera inicjatywy łączące dziedzictwo narodowe z nowoczesnymi formami edukacji i rozrywki, takie projekty doskonale wpisują się w ideę otwartego, uczestniczącego podejścia do kultury.
Jednym z ciekawszych przykładów takiego podejścia są planszowe gry wielkoformatowe – połączenie zabawy, edukacji i historii w jednym. Dzięki nim uczestnicy gry nie tylko poznają najważniejsze fakty i okoliczności, ale też mogą ich doświadczyć, wcielając się w role bohaterów wydarzeń.
Zobacz, jak robią to inni:
1) Muzeum Lniarstwa im. Filipa de Girarda w Żyrardowie ożywiło lokalną historię, zamieniając słynny Strajk Szpularek z 1883 roku w emocjonującą grę planszową:
Dowiedz się więcej o grze „Strajk szpularek” >>
2) Miejska Biblioteka Publiczna im. Stefana Żeromskiego w Helu
postawiła na odkrywanie historii półwyspu i jego obrony w 1939 roku. W grze „Helskie drogi” uczestnicy przenoszą się w czasie, korzystając z archiwalnych zdjęć i opowieści lokalnych świadków:
Dowiedz się więcej o grze „Helskie drogi” >>
A co, jeśli w naszej okolicy znajduje się miejsce szczególnie ważne dla historii lub kultury? Warto sięgnąć po gry terenowe na urządzenia mobilne – formę, która łączy realną przestrzeń z wirtualnym światem. Dla współczesnej młodzieży to naturalny sposób uczenia się przez działanie, dla dorosłych to ciekawostka, z którą wcześniej często nie mieli styczności. Takie rozwiązania, oparte na zasadach grywalizacji, wspierają koncentrację, współpracę i rozwijają ciekawość poznawczą.
Z tego założenia wyszła m.in. Miejska Biblioteka Publiczna w Starachowicach, dzięki której powstała gra „Szybujemy! Spacer historyczny po Starachowicach”. Uczestnicy mogli poznać przemysłowe korzenie miasta i jego rozwój od czasów dawnych kuźnic aż po współczesność.
Podobnie Łaski Dom Kultury sięgnął po narzędzia mobilne, by przypomnieć historię żydowskich mieszkańców miasta w grze „Jizkor znaczy pamiętaj”. To opowieść o wspólnym dziedzictwie, współistnieniu kultur i o losach, które – choć dramatyczne – pozostają częścią tożsamości współczesnych mieszkańców. Dowiedz się, jak powstawała ta gra >>
Takie projekty doskonale pokazują, że kultura może być otwarta, angażująca i dostępna dla wszystkich. Wystarczy odrobina kreatywności, technologia i dobra opowieść – a historia ożywa na nowo.
