Z zaskoczeniem i radością obserwuję popularność nowego trendu wykreowanego przez społeczność Tik Toka. Krótki, bardzo łatwy i dosłowny, momentami wręcz dziecinnie prosty film reklamowy hotelu Elements Hotel & SPA ze Świeradowa-Zdroju w ciągu 24 godzin obejrzało ponad 1,5 mln osób. Od dwóch dni na wszystkich mediach społecznościowych (w tym na stronach instytucji kultury!) pojawiają się podobne filmy. Dlaczego właśnie ten stał się viralem? I czy zdajemy sobie sprawę, że właśnie nauczyliśmy się czegoś nowego z zakresu… dostępności?
Słowniczek
Najpierw pozwolę sobie wytłumaczyć kilka pojęć:
- Viral – to określenie treści publikowanych w Internecie, które w krótkim czasie zyskują dużą popularność i udostępniane są dalej przez kolejnych użytkowników ich kanałami (na profilach, w grupach, wiadomościach).
- Dostępność – działania mające na celu poprawę warunków życia i funkcjonowania obywateli ze szczególnymi potrzebami, czyli osób, które ze względu na swoje cechy wewnętrzne, zewnętrzne lub okoliczności są narażone na marginalizację lub dyskryminację.
- Przedprzewodnik – zbiór najważniejszych informacji organizacyjnych w formie broszury, infografiki lub filmu, które mogą pomóc w przygotowaniu się do wizyty w danym obiekcie, „oprowadzić” odbiorcę ze szczególnymi potrzebami po przestrzeni budynku przed rzeczywistą wizytą.
Przykłady przedprzewodników
Przedprzewodniki są tworzone w przystępnej, krótkiej formie, pełnej zdjęć i zbliżeń na konkretne przestrzenie. Każda kolejna informacja o danym pomieszczeniu jest zapisana w nowej linijce (jedna z głównych zasad dostępnościowego języka ETR). Najlepiej od myślnika. Najważniejsze treści są wyróżnione i oczywiście zapisane prostym językiem.
➜ Chcesz dowiedzieć się więcej o prostym języku i ETR? Weź udział w szkoleniu „Dostępność w bibliotece – ABC bibliotekarza i instytucji kultury”
Takie przedprzewodniki powstają w instytucjach publicznych już od dawna. Przykładem mogą być na przykład przedprzewodniki Cricoteki w Krakowie, Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, Muzeum Pana Tadeusza we Wrocławiu czy Muzeum POLIN w Warszawie.
Innym, ciekawym przykładem przedprzewodników są materiały przygotowywane przez Teatr Lalek Guliwer. Są dedykowane młodym uczestnikom spektakli. Więc to nie tylko opis ścieżki odbiorcy wydarzenia kulturalnego od drzwi wejściowych, przez korytarz, toaletę, aż do sali widowiskowej. Znajdziemy w nich również wprowadzenie do konkretnych spektakli. Czyli przedstawienie bohaterów (i aktorów, którzy ich grają. Przecież dziecko mogłoby przestraszyć się potwora albo czarownicy!) i ogólny zarys fabuły.
Tu jest biblioteka
Ale również biblioteki mają swoje przedprzewodniki! Na przykład Miejska Biblioteka Publiczna w Legionowie albo Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nałkowskiej w Przasnyszu.
Co więcej, mają także swoje przedprzewodniki w wersji wideo! Na przykład Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Pleszewie, Gminna Biblioteka Publiczna w Słubicach, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Kożuchów albo Miejska Biblioteka Publiczna w Kędzierzynie-Koźlu.
A teraz popatrzcie na to: Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wieluniu nagrała taką „reklamę” swojej biblioteki na TikToku już w 2022 roku! Dlaczego to właśnie ona nie stała się takim viralem jak reklama hotelu?
A tutaj przykłady wykorzystania nowego Tik Tokowego trendu z ostatnich dni:
- Biblioteka Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
- Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Pleszewie
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka w Kaliszu
- Miejska Biblioteka Publiczna w Przasnyszu
Dlaczego to działa?
Znam kilka instytucji, które stworzyły przedprzewodniki w wersji drukowanej, z mapką i zdjęciami. Po jakimś czasie pracownicy musieli chować je pod ladę. Dlaczego? Były one stworzone z myślą o osobach w spektrum Autyzmu. Ale nie wystarczało dla nich egzemplarzy, gdyż przedprzewodniki cieszyły się zainteresowaniem wszystkich odbiorców. Jak myślicie, dlaczego?
(Pod viralową reklamą hotelu pojawiły się komentarze: „To pierwsza reklama, którą zobaczyłem w całości.„)
Dlatego, że wszyscy potrzebujemy, aby przestrzeń publiczna (architektonicznie i informacyjnie) stała się DOSTĘPNA.
Polecam wszystkim utworzenie podobnego filmu i umieszczenie go na swojej stronie, nie tylko w zakładce „Dostępność”. ;)