Na pewno nie raz będąc na zakupach w swoim lokalnym supermarkecie denerwowaliście się na to, że znowu zmienił się rozkład produktów na półkach. Albo zdarzało się Wam kupić coś, czego wcale nie chcieliście i nie potrzebujecie tylko dlatego, że przyciągnęła Was wystawa. Wracając do książek: ile osób poznało dosłownie znaczenie powiedzenia „nie oceniaj książki po okładce”? Jedno jest pewne: aspekty wizualne prezentowanych produktów przyciągają nas, potrafią zatrzymać na dłużej i wzbudzić emocje, które wpływają na nasze decyzje. I teraz kluczowe pytanie: jak wykorzystać to w bibliotece?
Oczywiście odpowiednio układając książki na półkach! To wcale nie takie proste. Dla obeznanych czytelników najłatwiejsze będzie ustawienie alfabetyczne. Pozwoli im łatwo odnaleźć swoich ulubionych autorów. Dla fanów konkretnych gatunków i poszukiwaczy nieznanych pisarzy dużo łatwiejsze będzie posegregowanie książek gatunkami. Kłopot pojawi się w przypadku gatunkowych miksów. Ale przecież nadal pozostaje katalog online!
Czy są zatem uniwersalne sposoby układania książek na półkach? Uniwersalne – nie. Ale są pewne pomysły na aranżację bibliotecznych półek, które na pewno zadziałają na konkretne grupy odbiorców!
Męskie Czytanie: czyli książki dla chłopaków i mężczyzn!
Drogie Panie, sprawdźmy, czym interesują się nasi mężowie i synowie. Większość z nich lubi oglądać sport, głównie piłkę nożną. A nawet jeśli nie – fascynuje ich fenomen popularności niektórych sportowców. Lubią jeździć na rowerze, majsterkować, czytać o górach. Ciekawi ich także nauka, polityka, czasami historia. Raczej wiedza „ścisła”. To oczywiście duże uproszczenie, ale biblioteki, które mają Męskie Półki w swoich wypożyczalniach potwierdzają – to działa!

Męska półka w Dobczycach
Bookflix
Ze statystyk wynika, że ludzie spędzają prawie 3,5 godziny dziennie oglądając w Internecie treści wideo. Głównie jest to czas poświęcony na seriale, zazwyczaj na Netflixie. Netflix w rankingu popularnych stron zajmuje 18 miejsce. To wyżej niż CDA i prawie tyle samo otwarć co TVN24! Oglądający nie zawsze zdają sobie sprawę, jak dużo filmy i seriale czerpią z książek i komiksów. Warto im o tym przypomnieć tworząc półkę „Bookflix”. Tym bardziej, że niektóre z książek mają nawet nowe wydania z okładkami-zdjęciami z filmu. Z pewnością przyciągną wzrok nastolatków, którzy znają je z ekranu smartfona lub laptopa.
Book Tok
Hashtag #booktok jest wykorzystywany przez TikTokerów na całym świecie do oznaczania postów z rekomendacjami książkowymi. Ale nie tylko. To również oficjalna nazwa wspólnego projektu salonów Empik i platformy Tik Tok. W ramach akcji w 50 wybranych salonach Empik pojawiły się półki oznaczone logo TikToka, na których czytelnicy znajdą wybrane tytuły polecane przez twórców i użytkowników platformy. Ponadto dzięki kodom QR dołączonym do książek można od razu obejrzeć wideo z recenzją któregoś z influencerów. Także biblioteki tworzą swoje TikTokowe półki!

BookTok w Warszawie
Wypożycz kota w worku
Po raz pierwszy zobaczyłam tę akcję w Lubitece, czyli Miejsko-Powiatowej Bibliotece Publicznej w Lublińcu. Właśnie tak obchodzono tam Dzień Kota – akcją „Wypożycz kota w worku”. Czytelnicy mogli przyjść do biblioteki i wybrać szczelnie zapakowaną książkę-niespodziankę. Później widziałam podobną akcję również w Bibliotece Publicznej we Wrześni. Tym razem z okazji Walentynek, nazywała się „Randka w ciemno w książką”. To dobry pomysł dla tych, którzy są otwarci i lubią poszerzać swoje czytelnicze horyzonty.
Bookcrossing
Półki, na których możemy zostawić niepotrzebne nam już książki i zabrać nieodpłatnie te, które zostawili inni – na tym właśnie polega bookcrossing. Takie półki pojawiają się czasami na dworcach, w poczekalniach i innych przestrzeniach publicznych. To nie tylko sposób na pozbycie się starych wydań, ale także możliwość wymiany, udostępnienie literatury tym, którzy akurat są w potrzebie albo wolą myszkować w używanych skarbach niż wydawać pieniądze na kolejne nowości. Warto dać czytelnikom przestrzeń do takiej wymiany.
Najważniejszy z pomysłów na aranżację bibliotecznych półek? Okładka jest ważna!
Którykolwiek sposób aranżacji półek bibliotecznych wybierzesz, pamiętaj o najważniejszym. Grafika okładki ma znaczenie – została zaprojektowana, aby przyciągać wzrok, zwracać uwagę. Często mówi coś o nastroju i stylistyce książki. Warto ją eksponować! W końcu żyjemy w społeczeństwie obrazkowym, oczekującym bodźców, przyzwyczajonym do ruchomych obrazków.
Spróbuj ustawić ważniejsze tytuły frontem do czytelnika. A jeśli nie masz takiej możliwości, zostaw przynajmniej nieco przestrzeni, aby książkę dało się łatwo ściągnąć z półki, obejrzeć i w końcu wypożyczyć.