Dnia 18 czerwca 2021 w Mońkach na Podlasiu, w budynku biblioteki „Mediateka” poprowadziłem 5-cio godzinne szkolenie pt. „Druk 3D w bibliotece – praktyczne warsztaty dla bibliotekarzy”. Wzięło w nim udział 20 bibliotekarzy. Celem kursu było zapoznanie uczestników nie tylko z technologią druku 3D od strony merytorycznej ale również z pełną obsługą drukarki 3D. Kursanci w trakcie zajęć przeszli całą ścieżkę od pozyskania cyfrowego modelu 3D do wydrukowania realnego obiektu!
Historia druku 3D
Kurs rozpocząłem krótkim wykładem o historii druku 3D. Uczestnicy dowiedzieli się że druk 3D nie powstał wczoraj i dlaczego możemy korzystać z jego możliwości dopiero od kilku lat. Początek historii druku 3D umiejscowiłem w roku 1984, kiedy została opatentowana pierwsza technologia druku 3D. W trakcie tej części przedstawiłem wszystkie najważniejsze wydarzenia które ukształtowały obecny wygląd świata druku 3D. Następnie uczestnicy poznali trzy kluczowe technologie addytywne. Tzn.: SLA – druk żywiczny, SLS – druk proszkami spiekanymi i FFF – metoda topionego plastiku. Okazało się, że każda z wyżej wymienionych technologii ma swoje plusy i minusy. Jednak ja położyłem nacisk na dokładniejsze poznanie technologii FFF, z uwagi na to że na drukarce w tej technologii została przeprowadzona część praktyczna.
Druk 3D w praktyce
Część praktyczna rozpoczęła się od zaprezentowania źródeł z jakich użytkownik drukarki może pobierać modele 3D do druku lub w jakich programach może takie modele wykonać. Zaś pierwszym zadaniem uczestników było wyszukanie interesujących dla nich modeli oraz pobranie ich na komputer. Następnie pliki otwieraliśmy w oprogramowaniu typu Slicer dedykowanym dla drukarki FlashForge Adventurer 3, czyli w programie FlashPrint. Po uruchomieniu programu i wczytaniu modelu, oprowadziłem uczestników po niezbędnych funkcjach służących do edycji obiektu 3D i jego położenia na wirtualnej platformie roboczej drukarki.
Kolejnym zadaniem uczestników było poprawne ustawienie modelu tak, aby jego stan zgadzał się z zaprezentowaną „Check listą”. („Check lista” jest to lista zasad których początkujący użytkownicy winni się trzymać aby zagwarantować sobie udany wydruk.) Po poprawnym ustawieniu modelu, przeszliśmy do ustawień wydruku. Zajęliśmy się najważniejszymi zagadnieniami: wysokością warstwy, wypełnieniem oraz wyborem materiału do druku. Opowiedziałem jaki wpływ na jakość i czas wydruku ma każde z ustawień. A także jakie są materiały do druku i czym się różnią. Najpierw każdy z uczestników wygenerował swój plik. Z pośród wszystkich zostało wybrane kilka z najkrótszym czasem drukowania co pozwoliło na przejście do drugiego etapu. Czyli części praktycznej.
Drukarka 3D – przyjrzyjmy się jej bliżej!
Na tym etapie omówiliśmy konstrukcję drukarki i podstawy jej działania. Przeprowadziłem uczestników przez proces pierwszego uruchomienia drukarki wraz z kalibracją i ładowaniem materiału. Dodatkowo omówiliśmy wszystkie niezbędne funkcje oraz możliwości drukarki. Po części opisowej i wprowadzeniowej zostały puszczone (oczywiście przez kursantów!) pierwsze wydruki. W trakcie druku opisałem każdy z etapów druku i całą drogę filamentu od rolki. Przez przetopienie w głowicy aż do ostygnięcia na warstwie wydruku. Po tym jak drukarka zakończyła pracę, wydruk został ściągnięty i oddany uczestnikowi, który wydruk przygotował. W trakcie procesu druku zaznajomiłem kursantów również z podstawową obsługą programu Tinkercad oraz jego możliwościami.
Na zakończenie zaprezentowałem kilka możliwości wykorzystania druku 3D w bibliotekach. Starałem się także odpowiedzieć na pytania uczestników i wątpliwości, które pojawiły się po szkoleniu.
Piotr Bejeńka