„Powstanie Styczniowe 1863-1864” to kolejny (obok programów „Niepodległa” i „Koalicje dla Niepodległej”) program dotacyjny realizowany przez Biuro Programu Niepodległa. Dotacja zakłada realizację działań o charakterze historycznym, artystycznym i edukacyjnym związanych z rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego. Zgłaszane projekty powinny dotyczyć lokalnych wydarzeń i bohaterów w kontekście historii narodowej. W związku z tym, przed pisaniem wniosku warto na początku przypomnieć sobie historie ze swojego regionu.
Powstanie Styczniowe – powtórka z historii
Powstanie styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i trwało do jesieni 1864 roku. Swoim zasięgiem objęło ziemie zaboru rosyjskiego, czyli Królestwo Polskie i ziemie zabrane. Na tych terenach odbyło się 1200 bitew, w których po stronie polskiej wzięło udział ok. 200 tys. osób. Niestety powstanie zakończyło się przegraną powstańców. W kolejnych latach zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, nakazano prowadzenie dokumentów w języku rosyjskim, rozpoczęto intensywną rusyfikację ziem polskich.
W kolejnych dziesięcioleciach wspomnienia o wydarzeniach i bohaterach powstania styczniowego budziły nastroje patriotyczne. Wbrew narzuconej polityce rusyfikacyjnej rozkwitało czytelnictwo polskiej literatury. Rozwijała się sztuka: powstały książki Bolesława Prusa, Elizy Orzeszkowej i Stefana Żeromskiego, obrazy Jana Matejki, czasopiśmiennictwo w języku polskim. Ale co najważniejsze, pamięć o powstaniu styczniowym przyczyniła się do odzyskania niepodległości pół wieku później.
Warto spojrzeć na mapę i sprawdzić:
- W jakim zaborze znajdowała się moja miejscowość?
- Czy w okolicy odbyła się któraś z bitew powstania styczniowego?
- Bohaterowie i weterani – czy któryś z nich pochodził z mojej miejscowości?
Słowo klucz: współpraca
Jednym ze słów-kluczy w regulaminie programu „Powstanie Styczniowe 1863-1864” jest „współpraca”. I to na kilku różnych poziomach.
Po pierwsze: celem programu jest wykazanie umiejętności współpracy z innymi narodami dawnej Rzeczypospolitej przeciwko rosyjskiemu imperializmowi. Warto zatem przeczytać więcej o międzynarodowym tle wydarzeń powstania styczniowego, podejściu zagranicznych dyplomatów do kwestii niepodległości Rzeczypospolitej oraz o działaniach podejmowanych na terenie dzisiejszej Litwy albo Ukrainy.
Jak w większości programów dotacyjnych, organizatorzy będą punktować projekty realizowane w partnerstwach. Chociaż wnioskodawcami programu „Powstanie Styczniowe” mogą być samorządowe instytucje kultury i organizacje pozarządowe, to ich partnerami mogą być również szkoły, archiwa państwowe, IPN, a nawet podmioty prowadzące działalność gospodarczą!
Współpraca dotyczy także odbiorców projektu. Dobór grupy docelowej oraz jej aktywne włączenie w realizację działań może dać nam 45 punktów oceny merytorycznej oraz kolejne 13 punktów za zgodność z celami programu.
Ocena jest podpowiedzią
Wiemy już, że 58 punktów dotyczy odbiorców projektu. To zdecydowana większość punktów możliwych do zdobycia (100 punktów)! A to oznacza, że musimy poświęcić trochę czasu na odpowiednią diagnozę odbiorców oraz wiarygodnie wykazać znaczenie naszego projektu dla szerzenia wiedzy o historii regionu.
Kolejne 20 punktów uzyskujemy za popularyzację wiedzy o wydarzeniach i postaciach związanych z naszym regionem w kontekście ogólnopolskiej historii.
Tym dwóm aspektom należy zatem poświęcić najwięcej uwagi.
Potrzebujesz więcej podpowiedzi? Obejrzyj nagranie z webinarium o programie „Powstanie Styczniowe 1863-1864”!
Coś innego niż tablica pamiątkowa
Czy uroczystość odsłonięcia kolejnego pomnika lub wykład albo koncert są w stanie zaangażować lokalną społeczność w obchody 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego?
Lepiej wykorzystać do tego bardziej interaktywne sposoby, które łączą naukę z działaniem!
Zobacz, jak zrobili to inni!