Konkurs BLISKO, czyli BIBLIOTEKA, LOKALNOŚĆ, INICJATYWY, SPOŁECZNOŚĆ, KOOPERACJA I ODDOLNOŚĆ, to nowa inicjatywa w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0, którego operatorem jest Narodowe Centrum Kultury. To szansa na zdobycie nawet 140 tys. złotych dotacji dla bibliotek, które zrealizują projekty przyczyniające się do rozwoju aktywnego czytelnictwa a zarazem jednoczące społeczność lokalną.
KONKURS „BLISKO” – podstawowe informacje
Konkurs BLISKO wpisuje się w działania w ramach Kierunku interwencji 4.1. Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025. Celem jest – w najszerszym sensie – zwiększenie roli bibliotek w taki sposób, aby stały się „trzecim miejscem miejscem”, zaraz po domu i miejscu pracy. Zgodnie z założeniami Kierunku interwencji 4.1. to właśnie biblioteki powinny stać się lokalnymi centrami społeczno-kulturalnymi, gdzie członkowie lokalnych społeczności będą się spotykać, integrować i uczestniczyć w kulturze. Celem nadrzędnym jest cel NPRCz 2.0., czyli wzmocnienie czytelnictwa.
1. Jakie instytucje mogą wziąć udział w konkursie BLISKO?
W konkursie startować mogą te biblioteki publiczne, które są samodzielnymi samorządowymi instytucjami kultury, a także samorządowe instytucje kultury, w których skład wchodzą wyodrębnione organizacyjnie biblioteki publiczne. Organem założycielskim instytucji powinna być odpowiednio: gmina wiejska i gmina miejsko-wiejska (bez ograniczenia liczby mieszkańców) oraz gmina miejska lub miasto na prawach powiatu do 100 tys. mieszkańców.
Jednocześnie z regulaminu konkursu (par. 4., pkt. 2.) wynika wprost, że preferencyjnie będą oceniane wnioski złożone przez instytucje, których organizator ma siedzibę w miejscowościach do 50 tys. mieszkańców, w szczególności zaś te, które oddalone są od dużych ośrodków miejskich o ponad 50 km.
2. Najważniejsze cele konkursu BLISKO
Konkurs BLISKO ma służyć przede wszystkim:
- rozwijaniu lokalnych partnerstw, w których to biblioteka będzie miała wiodącą rolę. Ma ona służyć jako miejsce spotkań, wspólnej pracy, działalności twórczej, promowania aktywności czytelniczej oraz odpoczynku i integracji lokalnej społeczności;
- wzmocnieniu kompetencji pracowników bibliotek – przy czym chodzi o kompetencje w zakresie diagnozy, tj. rozpoznawania potrzeb i kulturowego potencjału lokalnych społeczności. Ma to służyć skutecznemu komunikowaniu się, budowaniu partnerstw i organizowaniu w bibliotekach takich wydarzeń, które będą odpowiadać zainteresowaniom i problemom mieszkańców;
- wymianie doświadczeń z innymi beneficjentami w skali kraju oraz włączeniu nowych środowisk w działalność bibliotek i aktywizacji społeczności lokalnych.
Podsumowując, BLISKO zakłada realizację złożonych, dwuletnich projektów, których głównym celem jest wzmocnienie bibliotek jako ośrodków kultury oraz aktywizacja lokalnej społeczności. Do zadań beneficjentów należeć będzie nawiązywanie i rozwijanie partnerstw, prowadzenie działań informacyjnych oraz opieka nad oddolnymi działaniami, które inicjować będą partnerzy i przedstawiciele wspólnoty.
3. Konkurs BLISKO: wysokość dofinansowania i wkład własny
Budżet BLISKO rok 2021 to 2,75 mln złotych. Minimalna kwota dofinansowania, o jaką można się ubiegać, to 100 tys. zł. Maksymalnie można starać się o 140 tys. zł. Kwota dofinansowania będzie podzielona na dwa lata (od 50 do 70 tys. zł rocznie). Kwota dofinansowania może pokryć maksymalnie 90% planowanego budżetu projektu. Jednostka samorządu terytorialnego, będąca organizatorem beneficjenta, zobowiązana jest do zapewnienia wkładu własnego w wysokości minimum 10% budżetu zadania. Co ważne, wkład własny nie może pochodzić z dofinansowania uzyskanego w innym programie NCK lub w programach ministra oraz w programach innych instytucji podległych ministerstwu! Wysokość wkładu własnego nie ma wpływu na ocenę wniosku, jednak ocenie podlegać będzie realność i adekwatność budżetu jako całości.
W celu utrzymania trwałości projektu, jednostka samorządu terytorialnego – organizator beneficjenta – zobowiązana jest do niezmniejszania dotacji podmiotowej dla beneficjenta w okresie 3 lat po zakończeniu zadania.
4. Terminy w I naborze
Wniosek należy złożyć za pośrednictwem strony https://sop.nck.pl/ w terminie do 20 lipca 2021 r. Każda instytucja może złożyć tylko jeden wniosek. Projekty, które otrzymają dofinansowanie w I naborze, powinny zostać zrealizowane w okresie od 1 września 2021 r. do 15 listopada 2022 r.
5. Kryteria oceny wniosków
Wnioski, które przejdą ocenę formalną, zostaną poddane ocenie organizacyjnej, merytorycznej i społecznej. Oceny organizacyjnej (maks. 30 punktów) dokona Narodowe Centrum Kultury.
W ramach tej oceny na 5 punktów mogą liczyć biblioteki z obszarów wiejskich, oddalonych od dużych ośrodków miejskich o ponad 50 km.
Za ocenę merytoryczną (maks. 40 punktów) i społeczną (maks. 30 punktów) odpowiadać będzie Zespół Sterujący. W sumie projekt otrzymać może 100 punktów.
Chcesz poznać ofertę Good Books i nasze pomysły na działania w ramach konkursu BLISKO? Chcesz z nami współpracować? Wypełnij formularz – skontaktujemy się z Tobą!
BLISKO: biblioteka, partnerzy, społeczność lokalna
Kluczowe dla programu BLISKO jest pojęcie partnerstwa.
Partnerstwo – partnerami beneficjenta mogą być biblioteki szkolne i pedagogiczne, samorządowe instytucje kultury, organizacje pozarządowe, szkoły, parafie, koła gospodyń wiejskich, księgarnie, grupy nieformalne lub osoby fizyczne.
W pierwszym roku beneficjent powinien zrealizować od 2 do 6 projektów edukacyjno-animacyjnych dla lokalnej społeczności, z inicjatywy oraz w ramach partnerstwa. Powinny one odpowiadać zdiagnozowanym wcześniej potrzebom mieszkańców.
W drugim roku realizacji zadania biblioteka powinna wspólne z partnerami zrealizować od 1 do 3 projektów ORAZ 1 do 3 projektów powinno zostać zrealizowanych z inicjatywy społeczności lokalnej. Beneficjent powinien przyjąć rolę ich koordynatora. Projekty oddolne wyłaniane będą na drodze procedury konkursowej.
BLISKO: pytania i odpowiedzi z webinarium informacyjnego NCK
Jaka jest struktura logiczna Kierunku interwencji 4.1 BLISKO?
Koncepcja zakłada, że biblioteka tworzy partnerstwa na rzecz społeczności lokalnej i czytelnictwa. W 1. etapie realizacji 2-letniego zadania buduje te partnerstwa. Jest szeroki wachlarz podmiotów, z którymi można wejść partnerstwo (w tym lokalne grupy nieformalne). Żeby to partnerstwo miało sens, żeby sprawdzić je w działaniu, trzeba tworzyć inicjatywy pobudzające czytelnictwo. Docelowo tym partnerstwem trzeba na tyle poruszyć społeczność lokalną, aby sama wygenerowała z siebie pomysły. To jest 2. etap realizacji programu.
Pisząc wniosek nie ma drobiazgowej wiedzy odnośnie tego, kto będzie realizował te projekty, z kim biblioteki będą nawiązywać partnerstwa. NCK na etapie wniosku nie oczekuje tak szczegółowych informacji. Oczekuje natomiast namysłu, co beneficjent chce zrealizować, jaką na ten moment ma wiedzę o potrzebach społeczności, jakie inicjatywy można byłoby podjąć w przyszłości. Wniosek jest opisem tego, co beneficjent by wstępnie chciał przygotować i ile to może kosztować, plan tego, jak ułożyć współpracę ze środowiskiem lokalnym, jakie grupy mieszkańców są charakterystyczne, a z jakimi nie ma styczności i dlaczego oraz jak to zmienić?
Wniosek to autorefleksja, spojrzenie na siebie tu i teraz, na swoje możliwości realizacji działań. NCK nie żąda szczegółowych informacji, co będzie się działo za 11-12 miesięcy na etapie składania wniosku.
Nie trzeba wiedzieć, jak będą wyglądały inicjatywy w przyszłym roku. Beneficjent zakłada, jak to może wyglądać, a następnie w trakcie działania, mając kwotę na działania w 2022 r., będzie mógł bardzo znacząco przemodelować budżet.
Ile szkoleń jest zaplanowanych?
W tym momencie NCK planuje te szkolenia. Planuje spotkanie wprowadzające i podsumowujące; będą one miały formę szkoleniowo-konferencyjną. Beneficjenci będą mieli także możliwość konsultacji online z tutorem. Liczba szkoleń będzie podyktowana potrzebami beneficjentów, które zostaną zbadane podczas 1-szego spotkania wprowadzającego. Wsparcie będzie adekwatne do potrzeb.
Finansowanie wkładu własnego – czy źródłem może być podmiot prywaty lub sponsor?
Cześć wkładu własnego może pochodzić od podmiotu prywatnego lub sponsora. Jednak minimum 10% musi być zapewnione przez JST, organizatora biblioteki. Jest to warunek absolutnie niezbędny.
Czy jeśli biblioteka wchodzi w struktury domu kultury, to może aplikować?
Tak, jeśli jest wyodrębniona w strukturze. Aplikuje wtedy instytucja kultury, która ma wyodrębnioną w swojej strukturze bibliotekę.
Czy środki można przeznaczyć na nagrody rzeczowe?
Zależy do tego, co mamy na myśli mówiąc o nagrodach. Zasadniczo jest taki koszt kwalifikowany, jak statuetki, dyplomy i tego typu pamiątki czy nagrody. Jeśli chodzi o większe nagrody czy np. książki, to nie są one przewidziane. Można je zakupić z części, która nie pochodzi z dotacji. Można zrobić to z wkładu własnego.
Czy NCK przewiduje przedłużenie terminu składania wniosku?
Nie. Jest to zawarte w regulaminie. Przedłużenie przesunęłoby cały terminarz – ocenę, ogłoszenie wyników. Jest to niekorzystne dla wszystkich stron.
Czy we wniosku należy wskazać, na jakie szkolenia przeznaczone będą środki?
BLISKO przewiduje szkolenia organizowane przez operatora (NCK), ale także zakupienie szkoleń na rynku, według potrzeb danej instytucji. Szkolenia w trybie komercyjnym, przewidziane w budżecie, należy uwzględnić we wniosku.
Jak mierzyć 50 km od największych aglomeracji miejskich? Czy według mapy Google?
Ten zapis jest nieprzypadkowy. W skali oceny tego warunku NCK chciało zaakcentować, że z większą uwagą będą analizowane projekty bibliotek oddalonych od dużych miast, niż na te z mniejszych miejscowości, które są jednak przytulone do wielkich aglomeracji, których mieszkańcy mają szeroką ofertę kulturalną, w tym pro-czytelniczą. Mapa Google jest dobrym rozwiązaniem, chociaż NCK nie będzie mierzyć co do centymetra odległości od dużych miast. Miejscowości oddalone mają jednak większe preferencje.
Biblioteki gminne w aglomeracji śląskiej – mają szansę. Biblioteki w aglomeracji Trójmiasta – mają szansę. Jednak jest skala: biblioteka w wielkim mieście, biblioteka obok wielkiego miasta, biblioteka w odległej wsi – najwięcej punktów otrzyma biblioteka, która będzie daleko.
Duży ośrodek to wielka aglomeracja – miasta wojewódzkie. Jeśli myślimy o bibliotece poniżej 50 km np. od Grudziądza czy Tarnowa, to oddziaływanie tych miast nie będzie takie drastyczne, jak w przypadku miejscowości w pobliżu Warszawy, Poznania czy Krakowa.
Jak opisać wskaźniki i odbiorców w 2. roku realizacji zadania, skoro nie wiadomo jakie będa działania?
Wstępnie. Biblioteki, znając swoją sytuację, znając grupę odbiorców, znając liczbę czytelników, NGOsów i innych podmiotów (szkół, parafii, grup nieformalnych i in.), mogą wstępnie przewidywać, co wyniknie z planowanej współpracy .Wskaźniki mogą być potem zweryfikowane.
Jak opisać zadanie, co będzie oceniane?
W regulaminie znajduje się opis kryteriów, według których wniosek będzie oceniany. Nie będzie oceniane, czy inicjatyw jest 3 czy 30. Ważne, aby było ich minimum tyle, ile jest założonych w regulaminie na poszczególnych etapach. Eksperci będą zwracali uwagę, czy we wniosku właściwie są rozpoznane możliwości współpracy. Czy koncepcja na wykorzystanie zasobów kadrowych, infrastrukturalnych, jest przemyślana. Będzie możliwość aktualizacji wniosku przed 2. rokiem realizacji, pod kątem budżetowym, wskaźników i opisu działań.
Czy beneficjenci BLISKO są ograniczeni ubieganiu się o inne dofinansowania z NCK?
Nie może być podwójnego finansowania, to podstawowe założenie. W programach NCK i ogłaszanych przez MKDNiS i przez MEN, nie może być podwójnego finansowania. Nie można wnioskować o dofinansowanie tych samych działań . Można za to wnioskować do innych priorytetów NPRcz 2.0., przy czym każdy regulamin ma swoje warunki. W przypadku BLISKO beneficjent naboru I. (na lata 2021-2022) w roku 2022 nie będzie mógł złożyć wniosku. Będzie to mógł zrobić dopiero w III. naborze, po zamknięciu działań na lata 2021-2022. Oczywiście wnioskodawcy, którym nie uda się otrzymać dofinansowania w I. naborze, będą się o nie mogli starać w kolejnym.
Jak poprowadzę działania oddolne online?
Od 2 lat prowadzone są w różnych obszarach działania oddolne online. Jeśli dana instytucja kultury ma kontakt ze swoimi odbiorcami za pośrednictwem narzędzi cyfrowych, jest w stanie choćby na bazie swojego Facebooka generować pewne inicjatywy. Może zorganizować spotkania w trybie online, jest to możliwe, aczkolwiek nie jest proste. Tego będzie się można dowiedzieć w trakcie szkoleń, na które beneficjenci będą zapraszani.
Ile szkoleń jest zaplanowanych?
W tym momencie NCK planuje te szkolenia. Planuje spotkanie wprowadzające i podsumowujące; będą one miały formę szkoleniowo-konferencyjną. Beneficjenci będą mieli także możliwość konsultacji online z tutorem. Liczba szkoleń będzie podyktowana potrzebami beneficjentów, które zostaną zbadane podczas 1-szego spotkania wprowadzającego. Wsparcie będzie adekwatne do potrzeb.
Finansowanie wkładu własnego – czy źródłem może być podmiot prywaty lub sponsor?
Cześć wkładu własnego może pochodzić od podmiotu prywatnego lub sponsora. Jednak minimum 10% musi być zapewnione przez JST, organizatora biblioteki. Jest to warunek absolutnie niezbędny.
Jak poprowadzę działania oddolne online?
Od 2 lat prowadzone są w różnych obszarach działania oddolne online. Jeśli dana instytucja kultury ma kontakt ze swoimi odbiorcami za pośrednictwem narzędzi cyfrowych, jest w stanie choćby na bazie swojego Facebooka generować pewne inicjatywy. Może zorganizować spotkania w trybie online, jest to możliwe, aczkolwiek nie jest proste. Tego będzie się można dowiedzieć w trakcie szkoleń, na które beneficjenci będą zapraszani.
Co w sytuacji, jeśli nastąpi połączenie z inną instytucją kultury zaraz po naborze? Co wtedy zrobić?
To jest przypadek bardzo indywidualny. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, można się zwrócić do NCK i szczegółowo opisać całą sytuację. Co do zasady, jeśli będzie to instytucja, która będzie miała wyodrębnioną bibliotekę w swoich strukturach i biblioteka będzie brała udział w programie, to będzie ona mogła w programie uczestniczyć. Będzie to jednak wymagało złożenia dokumentów do NCK i indywidualnego rozpatrzenia.
Kiedy można liczyć na podpisanie umowy i wypłatę środków?
Wypłata środków nastąpi w ciągu 2 tygodni po zawarciu umowy. Jeśli chodzi o sam etap przygotowania umów, to po rozstrzygnięciu naboru NCK poinformuje beneficjentów o kwocie faktycznego dofinansowani i prosi o aktualizację wniosku według najnowszej wiedzy podmiotu, co do sposoby realizacji działania. Gdy dofinansowanie będzie mniejsze, będzie trzeba przeanalizować budżet i dostosować wniosek do otrzymanej dotacji. Ten etap nie powinien trwać dłużej niż ok. miesiąc. Wyniki naboru NCK chce ogłosić jak najszybciej, do końca sierpnia.
Czy szkolenie z grafiki będzie się kwalifikowało jako podniesienie kompetencji?
To zależy, czy działania opisane w zadaniu będą uzasadniały takie szkolenie. NCK nie chce wskazywać konkretnych obszarów szkoleniowych, jeśli chodzi o szkolenia dla pracowników i członków partnerstw, muszą one mieć jednak uzasadnienie w koncepcji zadania. Jeśli są związane np. z możliwością współpracy online, takie szkolenie będzie się uzasadniać. Najdziwniejsze szkolenie nie będzie błędem formalnym, ale jeśli nie będzie związane z tematyką zadania, to może uzyskać niską ocenę merytoryczną.
Czy jednym z projektów może być festiwal organizowany z partnerem? Czy działaniem może być przygotowanie spektakli? Czy szkolne kółko teatralne może być partnerem?
Pytanie dotyczy jednego z poddziałań, czyli realizacji z partnerami . Jeśli kółko teatralne czy fotograficzne działające na terenie gminy, będzie chciało, zaproponuje w ramach zdania beneficjentowi realizację takiego działania, to może być ono zrealizowane. Należy pamiętać jednak o wykazie kosztów kwalifikowanych!
Czy będzie można przesłać wniosek do sprawdzenia, czy jest poprawny?
Regulamin BLISKO nie przewiduje takiej procedury, zatem nie można przesłać wniosku celem weryfikacji przed złożeniem w systemie SOP.
Czy na etapie wniosku trzeba mieć podpisane listy intencyjne z partnerami lokalnymi?
Ani na etapie składania wniosku, ani na etapie podpisywania umowy NCK nie wymaga listów intencyjnych, porozumień, umów z partnerami.
Czy wkład własny powyżej 10% jest dodatkowo punktowany?
Nie, NCK nie przewiduje dodatkowej punktacji za zwiększony wkład własny. Cały budżet będzie oceniany pod względem racjonalności wydatków, konstrukcji, tego jak odpowiada zaplanowanym działaniom.
Co oznacza zapis o wydaniu 40% środków na szkolenia w 1. roku realizacji zadania?
W 1. roku realizacji 40% środków należy przeznaczyć na działanie pierwsze i działanie drugie (podnoszenie kompetencji pracowników oraz budowanie i wzmacnianie partnerstw lokalnych). W zakres działania drugiego wchodzi organizacja warsztatów i szkoleń, ale także działania informacyjne, organizacja konferencji, spotkań, wymiana myśli z liderami społeczności lokalnej. Zatem kwota nie jest przeznaczona jedynie na szkolenia kadry biblioteki, ale także na budowanie partnerstw i działania promocyjne.
Czy można ubiegać się o kwotę mniejszą niż 100 tys. złotych?
Kompleksowe, 2-letnie zadanie ma być zgodnie z regulaminem zrealizowane w kwocie minimalnej 100 tys. złotych. Nie można ubiegać się o dotację niższą niż minimalna.
Które działania będą bardziej promowane – te skierowane do czytelników, czy do nie czytelników, którzy są poza kulturą książki?
Regulamin jest jeden – każdy wniosek jest oceniany według komponentów wskazanych w regulaminie. Brak takiej informacji w regulaminie oznacza, że nie ma takiego założenia – na żadnym z etapów oceny.
Czy biblioteka może złożyć tylko jeden projekt?
Tak, jeden podmiot może złożyć wyłącznie jeden projekt w ramach jednego naboru.
Chcesz poznać ofertę Good Books i nasze pomysły na działania w ramach konkursu BLISKO? Chcesz z nami współpracować? Wypełnij formularz – skontaktujemy się z Tobą!
