W dobie streamingu, mediów społecznościowych i popularności Netflixa oraz TikToka, zainteresowanie młodzieży literaturą wydaje się trudniejsze niż kiedykolwiek. Jednak, jak pokazał webinar „Lektury w erze Netflixa – 10 sposobów, jak zainteresować młodzież czytaniem”, odpowiednie podejście może odwrócić ten trend. Nie raz pokazywaliśmy już podczas szkolenia „Od serialu do książki, czyli młodzież w bibliotece„, jak odkrywcze może być dla młodych ludzi odkrywanie połączeń między filmem, a literaturą. Skupmy się teraz na najnowszych trendach!
Pokolenia Z i Alfa – klucz do zrozumienia współczesnej młodzieży
Zrozumienie współczesnych nastolatków to pierwszy krok do skutecznej promocji czytelnictwa wśród młodzieży. Pokolenie Z (urodzeni po 1996 roku) oraz pokolenie Alfa (urodzeni po 2010 roku) wychowywali się w zupełnie innych warunkach niż ich rodzice i dziadkowie. Technologia jest dla nich codziennością, a świat cyfrowy – naturalnym środowiskiem. Mają wysokie oczekiwania i potrzebę szybkiej gratyfikacji. Swoje myśli często wyrażają za pomocą ironii, humoru i sarkazmu (np. w formie memów lub krótkich „tiktoków”) – narzędzi, które stanowią ich formę samoobrony w konfrontacji z niełatwą, pędzącą w zawrotnym tempie rzeczywistością.
Polecamy szkolenia:
Czy młodzież rzeczywiście nie czyta?
Jednym z kluczowych mitów dotyczących młodzieży jest przekonanie, że nie interesują się oni literaturą. Jak jednak wynika z danych przedstawionych podczas webinaru, sytuacja jest bardziej złożona. Choć lektury szkolne często są odbierane jako przykry obowiązek, młodzież sięga po książki z nurtu literatury young adult. Wydarzenia takie jak targi książki są doskonałym przykładem ich zainteresowań i zaangażowania.
Jak zainteresować młodzież czytaniem? 10 skutecznych strategii
- Wykorzystanie popkultury. Popkultura to doskonałe narzędzie do przyciągnięcia uwagi młodzieży. Bohaterowie literaccy odtwarzani w memach, cosplay literacki czy interpretacje dzieł w stylu TikToka to łatwe sposoby na przełamanie barier.
- Adaptacje i ekranizacje. Seriale i filmy na platformach takich jak Netflix (np. „Wiedźmin”, „Cień i kość”) mogą stać się punktem wyjścia do rozmowy o oryginalnych dziełach literackich.
- Storytelling i grywalizacja. Gry mobilne, terenowe, fabularne czy planszowe nawiązujące do treści lektur mogą zaangażować młodzież w zupełnie niekonwencjonalny sposób. Nastolatkom ewidentnie podoba się sprawczość, jaką uzyskują w tym wirtualnym świecie. I podoba im się to, że mogą się trochę pobawić! W Good Games zawsze pokazujemy, jak skuteczna jest nauka przez zabawę.
- Cyfrowe narzędzia. Wykorzystanie platform takich jak Canva, Kahoot czy gogle VR może wzbogacić zajęcia i uatrakcyjnić treści literackie. A przede wszystkim ożywić bohaterów literackich, którzy czasami wydają się młodym odbiorcom zupełnie nierealni.
- Przestrzenie przyjazne młodzieży. Nowoczesne biblioteki powinny oferować przytulne miejsca do spędzania czasu, przede wszystkim takie, gdzie można się schować przed dorosłymi! Warto rozważyć stworzenie miejsc do robienia zdjęć na Instagram czy nocne wydarzenia w bibliotece.
- Audiobooki i podcasty. Literatura w wersji audio jest bardziej dostępna dla młodych ludzi, którzy cenią sobie multitasking.
- Inspiracje z mediów społecznościowych. Warto szukać inspiracji na profilach różnych kreatywnych edukatorów i edukatorek (np. „Baba od polskiego„).
- Warsztaty kreatywne. Zajęcia takie jak tworzenie przez młodzież własnych memów, trailerów książek czy krótkich filmów promujących literaturę mogą rozbudzić ich kreatywność i ciekawość książek.
- Połączenie literatury z muzyką. Projekty takie jak „Sanah śpiewa Poezyje” łączą klasykę literacką z nowoczesnymi formami ekspresji i przebijają się do tzw. mainstreamu.
- Praca z wartościami. Lektury szkolne mogą być punktem wyjścia do rozmów o współczesnych problemach, takich jak poszukiwanie własnej tożsamości, równość społeczna czy ochrona prywatności. Może się okazać, że bohaterowie literaccy mieli takie same problemy – tylko realia w których żyli, różnią się od naszych.
Dlaczego warto?
Jak zauważyła Monika Rudnicka, prowadząca webinar, literatura może stać się narzędziem do rozwoju młodzieży i wzmacniania ich kompetencji emocjonalnych. Kluczem jest dostosowanie przekazu do współczesnych realiów – tak, aby był zrozumiały dla współczesnych nastolatków.
Działania takie jak organizacja warsztatów i angażowanie w popkulturowe interpretacje literatury pomagają zmienić podejście młodzieży do czytania. Warto podjąć wyzwanie, by pomóc im w interpretacji lektur i nie stracić przyszłych czytelników naszych bibliotek!
Zobacz nagranie webinarium „Lektury w erze Netflixa – 10 sposobów jak zainteresować młodzież czytaniem”
