Home dotacje Fundusz Patriotyczny – nowe źródło finansowania dla bibliotek

Fundusz Patriotyczny – nowe źródło finansowania dla bibliotek

Fundusz Patriotyczny to szansa dla bibliotek na zdobycie środków na realizację działań popularyzujących historię Polski i kształtujących postawę obywatelską. „Wolność po polsku” to tytuł jego pierwszej edycji, w której instytucje mogą starać się o środki w ramach dwóch priorytetów. Co istotne, w tym programie nie jest wymagany wkład własny (choć warto go mieć, ponieważ umożliwia to zwiększenie wysokości dotacji).

Fundusz Patriotyczny: cele programu

Instytut Dziedzictwa Myśli NarodowejOperatorem Funduszu Patriotycznego jest Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Cele programu bardzo mocno podkreślają upowszechnianie i popularyzację wiedzy dotyczącej historii Polski i polskiego dziedzictwa kulturowego, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej myśli społeczno-politycznej. Nacisk położony jest także na kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich.

Cele programu zostały szczegółowo opisane w regulaminie. Są to:

  • realizacja polityki pamięci w zakresie historii i dziedzictwa Polski,
  • promocja postaw patriotycznych i kształtowanie świadomego własnej tożsamości obywatela,
  • przedstawienie historii narodowej jako cennego źródła wartości, wzorców i odniesień, które inspirują do działań twórczych,
  • upowszechnienie wiedzy o historii i dziedzictwie Polski, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej myśli narodowej, katolicko-społecznej i konserwatywnej,
  • inspirowanie, wspieranie i upowszechnianie zjawisk w nauce, kulturze i sztuce, które nawiązują do dziedzictwa polskiej historii,
  • budowanie szacunku, więzi i współodpowiedzialności za polskie dziedzictwo kulturowe oraz wzmacnianie świadomości w zakresie jego wartości, potrzeby utrwalenia i podjęcia ochrony,
  • tworzenie podstaw naukowych dla rozwoju wiedzy o historii i dziedzictwie Polski, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej myśli społeczno-politycznej,
  • wspieranie badań nad historią i dziedzictwem Polski, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej myśli społeczno-politycznej.

Cele programu są zatem ściśle powiązane z zakresem działalności Instytutu, tj. przede wszystkim z polityką pamięci. Projekty zgłoszone do Funduszu Patriotycznego powinny zatem nawiązywać do historii i dziedzictwa Polski.

Fundusz Patriotyczny: terminy i uprawnieni wnioskodawcy

Z dotacji w ramach Funduszu Patriotycznego mogą skorzystać wnioskodawcy wymienieni w regulaminie:

  • samorządowe instytucje kultury (z wyłączeniem instytucji współprowadzonych wpisanych w rejestrze instytucji kultury, dla których organizatorem jest Minister oraz instytucji współprowadzonych wpisanych w rejestrze organizatorów samorządowych);
  • kościoły i związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne;
  • organizacje pozarządowe, w szczególności stowarzyszenia zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, związki stowarzyszeń, fundacje oraz jednostki terenowe organizacji pozarządowych posiadające osobowość prawną;
  • Koła Gospodyń Wiejskich (wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich);
  • podmioty prowadzące działalność gospodarczą wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub do Krajowego Rejestru Sądowego (z wyłączeniem spółek prawa handlowego będącymi państwowymi osobami prawnymi).

Wnioski o dotację należy składać do 24 kwietnia 2021 roku w formie elektronicznej, przez system Witkac. Dofinansowanie powinno zostać wykorszystane do 30 listopada 2021 roku. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie programu.

„Wolność po polsku” w dwóch priorytetach

Fundusz Patriotyczny składa się z dwóch priorytetów pod wspólną nazwą „Wolność po polsku”. W ramach tych priorytetów biblioteki mogą ubiegać się o środki na działania związane z działalnością historyczno-kulturalną. W ramach Priorytetu I można starać się o dotacje na działania projektowe, natomiast w ramach Priorytetu II środki powinny zostać przeznaczone na zadania infrastrukturalne.

Warto zwrócić uwagę że w ramach Priorytetu II można nabyć środki trwałe związane z celami Funduszu. Dzięki temu dotacja może zostać przeznaczona np. na remont budynku pod kątem przystosowania dla osób z niepełnosprawnościami, zakup systemów wystawienniczych  lub sprzęt audio-wideo, np. projektory, które umożliwią zorganizowanie plenerowych pokazów filmowych (np. ekranizacji powieści historycznych!) lub video-mappingu na budynku biblioteki zainspirowanego wydarzeniami z historii Polski.

Z kolei w ramach Priorytetu I można realizować projekty związane z bieżącą działalnością kulturalną, także w ramach inicjatyw kierowanych do społeczności. Mogą to być np.:

  • wydarzenia kulturalne o charakterze lokalnym lub ogólnokrajowym: kursy i szkolenia, warsztaty, wystawy, przeglądy i festiwale, koncerty, happeningi, spektakle teatralne, różnego rodzaju działania edukacyjno-animacyjne wspomagające  lokalne  społeczności  w  działaniach  twórczych i działania interdyscyplinarne,
  • imprezy i wydarzenia upamiętniające dziedzictwo,
  • konferencje, seminaria, sympozja naukowe, a także staże i konkursy naukowe,
  • rekonstrukcje historyczne i wydarzenia upamiętniające postacie, wydarzenia czy rocznice o charakterze patriotycznym,
  • produkcja filmów  dokumentalnych  i  fabularnych  oraz  scenariuszy  na  wszystkich  etapach realizacyjnych,
  • wydanie książek, czasopism i innych wydawnictw.

Zakres tematyczny programu „Wolność po polsku” jest tak szeroki, że umożliwia realizację naprawdę różnorodnych projektów. Ich adresatami mogą być różne grupy docelowe. Warto przeanalizować potrzeby instytucji, jej odbiorców, a następnie zebrać pomysły i złożyć wniosek!

Fundusz Patriotyczny: ile można zyskać?

Jedną z zalet programu Fundusz Patriotyczny jest 100-procentowane finansowanie zadań. Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej nie wymaga od instytucji wkładu własnego. Warto jednak zaznaczyć, że jeśli instytucja dysponuje dodatkowymi środkami, może dzięki temu podnieść wysokość dotacji (w ramach Priorytetu II).

Minimalna kwota dotacji w Priorytecie I wynosi 15 tys. złotych, zaś maksymalna to 500 tys. złotych. Z kolei Priorytet II umożliwia pozyskanie maksymalnie 500 tys. złotych (przy braku wkładu własnego) lub aż 5 mln złotych, jeśli instytucja będzie dysponowała wkładem własnym na poziomie 15% dofinansowania.

Wysokość środków, które zostaną w sumie przeznaczone na działania w ramach programu, szacuje się na 30 milionów złotych: 10 milionów w ramach Priorytetu I i 20 milionów w ramach Priorytetu II.

Fundusz Patriotyczny: pomysły na działania

Zakres programu jest bardzo pojemny, a to daje naprawdę szerokie pole do popisu dla bibliotek i innych instytucji kultury, także tych mniejszych. Lokalne historie mogą bardzo silnie odnosić się do wątków patriotycznych w historii Polski. Wysokie kwoty dofinansowania to szansa na stworzenie projektów, skierowanych do kilku grup docelowych, które składać się będą z uzupełniających się elementów. Dzieci mogą np. wziąć udział w warsztatach ekologicznych, młodzież dowie się o patriotycznych grach i komiksach, a seniorzy opowiedzą o swoich wspomnieniach, które zostaną utrwalone w postaci podcastu podczas międzypokoleniowych warsztatów w bibliotece.

Poniżej znajdziesz nasze propozycje na działania dla bibliotek w ramach Funduszu Patriotycznego.

Nowoczesny patriotyzm to patriotyzm ekologiczny!

Patriotyzm to wartości, które są zakorzenione w kulturze, tradycji i historii. Są one jednak obecne nie tylko sferze społeczno-historycznej, ale również w krajobrazie w znaczeniu przyrodniczym. Kraj to przecież „ziemia ojczysta”, a zatem także łąki i lasy, morza i góry oraz zamieszkujące je zwierzęta. Wyraźnie daje to o sobie znać w dziełach polskich wieszczów, z których to Mickiewicz przyrodzie poświęcił najwięcej miejsca, w swoich balladach czyniąc ją niemalże równorzędną wobec postaci ludzkich.

Kalwaria Zebrzydowska

Krajobraz kulturowy można określić jako krajobraz naturalny przekształcony przez człowieka. Jest to połączenie elementów cywilizacji ze specyficznymi walorami przyrodniczymi. Szereg obiektów trafiło na listę pomników historii m.in. właśnie ze względu na wartość wynikającą z połączenia walorów przyrodniczych z kulturowymi. Za przykład może służyć Góra Św. Anny będąca ważnym elementem krajobrazu Śląska Opolskiego czy sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej (na zdjęciu powyżej), gdzie niepowtarzalność architektury łączy się z wyjątkowością krajobrazu.

Kolejnym przykładem przenikania się dziedzictwa kulturowego z dziedzictwem naturalnym są parki narodowe (23 w Polsce), rezerwaty przyrody (1449) i parki krajobrazowe (124). To jedne z najważniejszych form ochrony środowiska naturalnego wymienione w ustawie o ochronie przyrody. Obszary te zostały wyróżnione nie tylko ze względu na ich wartość przyrodniczą. Są one również ważne ze względu na ich wartości naukowe, społeczne, edukacyjne i kulturowe.

Dziedzictwo kulturowe to także dziedzictwo naturalne

Związki przyrody z kulturą manifestują się również w turystyce pod postacią turystycznych, edukacyjnych szlaków kulturowych. Idealnym przykładem jest Szlak Piastowski, który stał się szerzej znany od 1966 r. w związku z obchodami tysięcznej rocznicy chrztu Polski. W 2012 r. szlak ten został uznany przez Polską Organizację Turystyczną za unikatowy oraz szczególnie ważny dla polskiego dziedzictwa. Prowadzi ze wschodu na zachód i z północy na południe na obszarze województw wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego. Na trasie szlaku znajdują się m.in. średniowieczne grodziska, ruiny zamków, kościoły i pomniki upamiętniające początki państwa polskiego.

wykrzyknikWarto dodać, że projekt pt. „Szlaki kulturowe jako medium zmian w kulturze” autorstwa Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski oraz Instytutu Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego, został w 2015 r. dofinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Obserwatorium kultury”.

Ochrona środowiska przyrodniczego to także ochrona dziedzictwa kulturowego. Szczególnie dziś postawa  patriotyczna nie powinna odnosić się jedynie do sfer historii i tradycji. Nowoczesny patriotyzm to świadomość problemów związanych z ochroną środowiska naturalnego oraz chęć działania zmierzającego do jego ochrony. Szczególnie tyczy się to tych obszarów, które tworzą szczególny krajobraz kulturowy. Kwestie takie jak bezpieczeństwo zagrożonych gatunków, dostęp do czystego powietrza i zasobów wody również powinny interesować zarówno obecnych, jak i przyszłych patriotów. Dlatego tak istotna jest edukacja w zakresie ekologii i bioróżnorodności!

Szkolenia w ramach kursu „Biblioteka wychowuje młodych EKO patriotów”:
  • Ekologiczna półka w bibliotece: EKOksiążki i EKOgry
  • EKOgry: gry w edukacji ekologicznej dla dzieci i młodzieży
  • Ekologiczne gry planszowe: gdzie szukać i jak wybierać?
  • Edukacja ekologiczna w bibliotece – warsztat dla dzieci lub młodzieży
  • Przyszłość jest w Twoich rękach! Warsztaty ekologiczne dla dzieci z książką w tle

Wysuszona ziemia i trawa

Szkolenia w ramach kursu „Jestem patriotą – dbam o ziemię!”:
  • Warsztaty antysmogowe w bibliotece
  • Warsztat dla dzieci o pszczołach na podstawie literatury przyrodniczej
  • Zmiany klimatyczne jako coraz głośniejszy temat nie tylko wśród młodzieży
  • Jak zmniejszyć swój ślad węglowy? Używając lokalnych produktów!
  • Jestem EKO – wykorzystuję – nie marnuję! Jak w codziennym życiu zużywać mniej papieru, segregować śmieci, oszczędzać energię i wodę. Warsztat dla rodzin

Dowiedz się więcej o naszym projekcie szkoleniowym EKObiblioteka! ➜

Jeśli zainteresowały Cię propozycje warsztatów edukacyjnych dotyczących ekologii w kontekście budowania postawy obywatelskiej i patriotyzmu – wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą, ustalimy zakres działań i prześlemy wycenę.

    Młodzież, seniorzy i technologia

    Babcia z wnuczkąŻyjemy w czasach, w których młode pokolenie posiada szereg umiejętności, które dla seniorów są nieoczywiste. Wiele z nich związanych jest z technologią i ogromnym postępem, który dokonał się na tym polu w ciągu ostatnich lat. Wnuczki i wnukowie mogą być dla swoich babć i dziadków przewodnikami po zawiłym świecie technologii. Jednocześnie seniorzy również mają wiele do zaoferowania młodym. Przez lata nabrali życiowej mądrości, a historię znają z własnego doświadczenia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku historii lokalnej. Opowieści dziadków mogą być jak podróż w czasie o ponad 50 lat, kiedy miejsca, które młodzież „zna jak własną kieszeń”, były zupełnie inne. Seniorzy mogą nauczyć szacunku dla historii i tradycji pokazując ich związek z tym, co młodzież dobrze zna i co jest jej bliskie – z rodziną i najbliższym sąsiedztwem.

    Szkolenia w ramach kursu „Dziadkowie uczą patriotyzmu – młodzi uczą technologii”:
    • Dziadkowie piszą Wikipedię: seniorzy uczą patriotyzmu. Warsztat praktyczny
    • Edukacja regionalna w bibliotece – jak zainteresować młode pokolenia lokalną historią
    • „Opowiedz mi babciu, opowiedz mi dziadku!” – jak robiąc ciekawe podcasty zachowywać dziedzictwo lokalne
    • Świadkowie historii – jak zbierać i upowszechniać historię mówioną w regionie. Warsztaty dziennikarskie dla młodzieży
    • Biblioteka jako instytucja chroniąca dziedzictwo lokalne. Poszukiwanie inspiracji, gromadzenie pamiątek, zbieranie relacji, narzędzia cyfrowe

    Przeczytaj relację ze szkolenia online „Edukacja regionalna w bibliotece”! ➜

    Jak biblioteka może chronić lokalne dziedzictwo? ➜

    Jeśli zainteresowały Cię propozycje międzypokoleniowych warsztatów dla seniorów i młodzieży skupiających się na nauce patriotyzmu – wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą, ustalimy zakres działań i prześlemy wycenę.

      Patriotyczny edutainment  – gry i komiksy uczą młodych patriotów

      Komiks o SolidarnościEdutainment to angielski neologizm będący połączeniem słów edukacja (education) i rozrywka (entertainment), który oznacza naukę przez zabawę. Wykorzystywanie strategii i mechanizmów znanych z gier w różnych innych kontekstach, w tym w edukacji, nazywa się grywalizacją. To świetny sposób, żeby niejako przy okazji przekazywać określone treści młodemu pokoleniu. Gry i komiksy możemy kojarzyć potocznie z mało rozwijającą rozrywką, jednak nic bardziej mylnego! To doskonałe narzędzia edukacyjne, które mogą uczyć szacunku do tradycji, prezentować biografie postaci ważnych z punktu widzenia historii kraju, a także kształtować postawy obywatelskie.

      Szkolenia w ramach kursu „Patriotyzm nie tylko w książkach – gry i komiksy patriotyczne”:
      • Patriotyczne gry planszowe – rodzaje, autorzy, tematy. Co kupować żeby budować w młodych czytelnikach postawy obywatelskie?
      • Patriotyczne komiksy dla dzieci i młodzieży: budowanie zbioru, akcje czytelnicze, pomysły na zajęcia dla grup
      • Komiksy patriotyczne. Jak wykorzystać komiksy w pracy edukacyjnej? Pomysły na warsztaty komiksowe z historii lokalnej
      • Komiksy historyczne. Od „Jaskółki” do „Bradla”, czyli różne strategie przedstawiania polskiej historii w komiksie.
      • Komiksy ekologiczne i edukacyjne, czyli nie tylko Superman ratuje Ziemię.

      Przeczytaj, jak działają EKOgry i gdzie ich szukać! ➜

      Dowiedz się więcej o polskich komiksach historycznych! ➜

      Jeśli zainteresowały Cię propozycje warsztatów dla dzieci i młodzieży łączące naukę patriotyzmu z rozrywką i zabawą – wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą, ustalimy zakres działań i prześlemy wycenę.

        wykrzyknikDoskonałym nośnikiem treści patriotycznych, kształtujących postawy obywatelskie młodego pokolenia, są także edukacyjne gry mobilne:

         

        Gra mobilna ANODA
        Terenowa gra "ANODA"
        Gra mobilna Nadzieja
        Gra mobilna "Nadzieja"
        Gra mobilna ANODA Leopold GO
        "Leopold GO" - gra mobilna

        Jak powstawała pierwsza w Rzeszowie gra miejska „Leopold GO”? ➜

        Poznaj codzienność zesłańców – mobilna gra „Nadzieja” z Białowieży ➜

        Kim był „ANODA”? Dowiesz się z terenowej i domowej gry mobilnej opracowanej przez Przystanek Historia IPN ➜

        Dowiedz się, jak wykorzystać gry mobilne w edukacji patriotycznej! ➜

        Zainteresował Cię jeden lub kilka z naszych pomysłów, a może masz swój własny?

        Szukasz kogoś, kto pomoże Ci go zrealizować?
        Napisz do nas na adres szkolenia@goodbooks.pl lub wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą!

          Zobacz także