Szkolenie online dla bibliotekarzy z Oleśna odbyło się 25 czerwca. Ponieważ uczestnicy wcześniej poprzez ankietę diagnozującą zgłosili problemy z funkcjonowaniem wolontariatu, skupiliśmy się na przygotowaniu biblioteki i bibliotekarzy do organizacji takiej formy aktywności. Jak się już podczas samego szkolenia okazało, uczestniczy mają także problemy z motywowaniem, głównie dzieci i młodzieży. Tak więc moim głównym zadaniem jako trenera było podsunąć pomysły, jak z takimi przeszkodami sobie radzić. Przeznaczyliśmy na to 5 – godzinne spotkanie.
Potrzebny wolontariusz…
Prowadząc szkolenie w dużej mierze posiłkowałam się swoimi doświadczeniami w zarządzaniu wolontariuszami podczas kongresu IFLA i w macierzystej bibliotece. Doświadczenia z uczestniczenia w samym wolontariacie też dały mi możliwość przyglądnięcia się „od środka” temu rodzajowi aktywności. Rozpoczęliśmy psychologicznym wprowadzeniem do tematu. Miało ono pomóc uczestnikom zrozumieć osobiste motywacje i predyspozycje człowieka do darmowego udzielania się na rzecz innych ludzi. Po takim wstępie przeszliśmy do zasadniczej części spotkania – czyli organizacji i kierowania wolontariatem. Ten proces omówiliśmy wspólnie. Przez cały czas podkreślałam i uczulałam bibliotekarzy na konieczność przyglądnięcia się swojej instytucji pod tym kątem. Poczynając od swoich potrzeb, spodziewanych motywacji zgłaszających się ochotników, po benefity, jakie jesteśmy w stanie im zaproponować.
…i koordynator!
Także proces przygotowania do prowadzenia wolontariatu, czyli wybór koordynatora, przygotowanie i przeprowadzenie rekrutacji omówiliśmy szczegółowo, posługując się przykładami bibliotek mających spore doświadczenie w tym temacie. Dokładnie omówiliśmy też elementy składające się na sprawne zarządzenie, szczególną uwagę zwracając na dobrą komunikację, motywowanie wolontariuszy oraz atmosferę zaufania i otwartości. Szczegółowo omówiliśmy też różnorodne aktywności wolontariuszy w bibliotece. Uczestnicy mogli je potraktować jako propozycje odejścia od standardowego postrzegania zadań dla bibliotecznych ochotników. Na koniec tej praktycznej części szkolenia trochę uwagi poświęciliśmy również roli sprawnego koordynatora oraz obustronnym korzyściom: wolontariusz ˃ biblioteka i biblioteka ˃ wolontariusz.
Poznaj najważniejsze zasady i przepisy prawa
Prowadzenie wolontariatu w bibliotece to także znajomość bardzo istotnych przepisów prawa. W związku z tym w trzeciej części szkolenia omówiliśmy zapisy z obowiązującej w Polsce Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 24 kwietnia 2003 roku. I tak przeanalizowałam najważniejsze zasady zatrudniania i obowiązujące dokumenty. Posłużyłam się przykładami używanych przez MBP we Wrocławiu i DBP we Wrocławiu formularzy umów. Czyli porozumień, wymaganej zgody w przypadku wolontariuszy niepełnoletnich i regulaminem. Przeanalizowałam obowiązujące w takim wypadku treści zawarte w tych dokumentach.
Dyskusja, która miała miejsce na zakończenie spotkania uzmysłowiła mi, że wolontariat w bibliotekach to nie zawsze łatwy temat. Ale przecież wszystkiego można się nauczyć! Mam więc nadzieję, że wiedza i doświadczenia z tego szkolenia wspomogą uczestników, bibliotekarzy z MBP w Oleśnie. Życzę im powodzenia!