Przy okazji kwietniowego święta książki na światło dzienne ujrzało kilka ciekawych raportów, które starają się analizować z różnych perspektyw stan czytelnictwa w Polsce.
Pierwszy, to oczywiście raport realizowany przez TNS Polska dla Biblioteki Narodowej. To cykliczne badanie prowadzone jest już od 1992 roku. Pojawiają się różne opinie na temat przyjętej metodologii i klasyfikowania czytelników aczkolwiek jest to dobry raport żeby do niego odnosić pozostałe pojawiające się na rynku. Trzeba pamiętać także, tego typu badania realizują podmioty publiczne (głównie krajowe biblioteki narodowe) w większości krajów UE oraz świata. Niestety nie mają one zunifikowanej metodologii, co znacznie pomogłoby oceniać i badać sytuację w Europie bo przecież różnice między poszczególnymi krajami, często sąsiadującymi są dość znaczne vide czytelnictwo w Polsce vs czytelnictwo w Czechach.
Drugi, Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu – powstał w ramach projektu Narodowego Centrum Nauki, którego celem, był „naukowy opis dwudziestu pięciu lat rozwoju pola literackiego w Polsce (1989–2014) i zachowań jego głównych aktorów (pisarzy i pisarek, wydawców, agentów literackich i tak dalej)” W tym przypadku badaniami zajmowało się blisko 40 socjologów, kulturoznawców i literaturoznawców. Choć tytuł i charakter takiego badania może nieco przerażać i wskazywać na zbyt teoretyczny charakter wydaje się (a jestem po dość pobieżnej lekturze), że wspomniany może stanowić ciekawe uzupełnienie wiedzy na temat procesów zachodzących w literaturze/rynku wydawniczym i ich oddziaływania na poszczególne obszary życia społecznego.
Trzeci, najświeższy został przygotowany przez Najwyższą Izbę Kontroli. Jest efektem kontroli jaką przeprowadzał NIK w instytucjach zajmujących się dystrybucją środków na promocję i rozwój czytelnictwa. Przynosi bardzo ciekawe dane o sposobie i jakości wydatkowania funduszy wspierających czytelnictwo. Osobiście, muszę powiedzieć, że bardzo czekałem na tego typu raport. Niestety tylko potwierdził moje obawy i obserwacje związane ze sposobem wydatkowania środków publicznych.
Wkrótce postaramy się opublikować najciekawsze fragmenty oraz opinie i wnioski.