Moda na słowiańskość dotyczy już nie tylko powrotu do przedchrześcijańskich wierzeń: coraz chętniej sięgamy także po bogactwo rodzimego folkloru. Warsztaty rękodzielnicze czy śpiewacze przyciągają tłumy, na ulicach coraz częściej możemy zobaczyć ubrania nawiązujące do strojów ludowych różnych regionów Polski. To ważna wiadomość dla instytucji kultury: wskazuje kierunki, w których warto podążać, projektując ofertę dla swojej społeczności.
Etnopolska: dotacja od Narodowego Centrum Kultury
Narodowe Centrum Kultury ogłosiło właśnie nabór do kolejnej edycji programu EtnoPolska 2024, w ramach którego można realizować działania na rzecz trwałości tradycji, ich twórcze wykorzystanie oraz badanie i propagowanie współczesnych zjawisk etniczno-kulturowych.
Program EtnoPolska 2024 zakłada dofinansowanie projektów popularyzujących dziedzictwo kulturowe i z zakresu edukacji regionalnej, a także upowszechniających wiedzę o kulturze materialnej i niematerialnej. Co ważne, projekty nie muszą opierać się wyłącznie na tradycyjnych elementach, ale mogą również odnosić się do współczesnych kontekstów.
W projektach należy uwzględnić nie tylko tradycyjne rzemiosło i rękodzieło, ale także inne zjawiska folkloru – zarówno wiejskiego, jak i miejskiego. Pole manewru jest więc bardzo duże.
Wnioski do programu mogą składać samorządowe instytucje kultury, organizacje pozarządowe, Koła Gospodyń Wiejskich, kościoły i związki wyznaniowe, a także podmioty prowadzące działalność gospodarczą.
Rodzaje zadań
Podpowiedzi i inspiracje można znaleźć już w samym regulaminie programu. Czytamy w nim, że NCK planuje dofinansowywać pięć rodzajów działań:
- Wystawy, konkursy czy festiwale, czyli działania popularyzujące różne zjawiska kultury ludowej.
- Inicjatywy edukacyjno-animacyjne, takie jak warsztaty czy kursy, w ramach których lokalna społeczność będzie działać na rzecz zachowania i kontynuacji tradycji.
- Szkolenie i konferencje poświęcone unikalnym zjawiskom kultury ludowej, dokumentacja i tworzenie archiwów folkloru.
- Zakup, wykonanie i renowacja strojów dla zespołów.
- Zakup, wykonanie i renowacje regionalnych strojów ludowych dla Kół Gospodyń Wiejskich.
Szczególnie interesujące wydają się inicjatywy edukacyjno-animacyjne, które pozwalają zaangażować lokalną społeczność w działania i dzięki temu w atrakcyjny sposób zaprezentować jej kulturowe dziedzictwo regionu. Sprawdzą się tutaj doskonale różnego rodzaju warsztaty, np. rękodzielnicze albo związane z poznawaniem pieśni czy podań charakterystycznych dla danej okolicy.
Przykładowe szkolenia i warsztaty:
- Moda na słowiańskość – jak ją wykorzystać do promocji czytelnictwa
- Czy istnieje mitologia słowiańska? Wprowadzenie do kultury duchowej naszych przodków
- Polska kultura ludowa – tradycje i współczesność
- Warsztaty rękodzielnicze (tworzenie świec z węzy pszczelej, tkanie na bardku, ręczne szycie)
Współczesne konteksty tradycyjnej kulturze można nadać, wykorzystując gamifikację – warto zaprosić młodzież i seniorów do międzypokoleniowej wymiany wiedzy, którą następnie zaprezentuje się szerszej publiczności w formie gry. Mobilne gry terenowe umożliwiają narracyjne przedstawienie lokalnych historii, prezentują wytwory kultury oralnej oraz sferę duchową, a gry wielkoformatowe mają szansę pokazać najmłodszym niesamowitą feerię barw, którymi charakteryzuje się polska kultura ludowa.
Zobacz wideorelację z premiery gry „Przebudzenie stolemów”
Najważniejsze informacje o programie EtnoPolska
Nabór wniosków trwa do 16 stycznia 2024 roku. Każdy podmiot może złożyć tylko jeden wniosek i nie przewidziano możliwości odwołania się od wyników. Najniższa dotacja wyniesie 10 tysięcy zł, maksymalna kwota dofinansowania to aż 150 tysięcy.
Dofinansowaniem można objąć aż 95% kosztów projektów – wkład własny wynosi więc zaledwie 5%, co umożliwia skorzystanie z programu wielu podmiotom. Oznacza to również sporą konkurencję, warto więc szczególnie przyłożyć się do pisania wniosków.
Szczegółowe informacje i regulamin znajdują się na stronie Narodowego Centrum Kultury: https://www.nck.pl/dotacje-i-stypendia/dotacje/programy-dotacyjne-nck/etnopolska/aktualnosci/program-etnopolska-edycja-2024-nabor-wnioskow
